Fakte
historike
Ēamėria
"vula e turpit" grek
· Problemi i
shqiptarėve tė Ēamėrisė ėshtė njė ēėshtje, qė kėrkon zgjidhje dhe kjo do tė
marrė fund me bindje tė plotė, sepse ėshtė njė e drejtė e padiskutueshme,
ndonėse qarqet shoviniste greke pretendojnė se kjo ėshtė ēėshtje e panjohur.
Harta e Ēamėrisė
______________________________
Video: Historia
e Ēamėrisė - Kėngė
pėr Ēamėrinė
* * *
Sot, pas dhjetėra vjetėsh na shtrohet si
detyrė nga historia tė mėnjanojmė mjegullėn, qė faktet e pasluftės, qarqet e
autoriteteve greke janė munduar t'i transformojnė , duke fajėsuar tė
pafajshmit dhe tė shfajėsojnė ato qarqe qė dhunuan truallin e Ēamėrisė. Si
rrjedhojė, kemi detyrė tė hedhim dritė tė fuqishme, duke zbuluar realitetin e
ngjarjeve, qė sollėn nė ballafaqim dy popullsitė e krahinės. Shprehja
profetike e njė intelektuali nga krahina e Igumenicės, tė quajtur Kristo
Pituli, duke parashikuar rrjedhėn e ngjarjeve, iu drejtua autoriteteve qė tė
mos t'i kundėrvihen shqiptarėve, sepse pasojat do tė ishin tė rėnda. Duke iu
drejtuar komandantit tė xhandarmėrisė, Vardhakullaqi, i thotė: "Ato qė
ke nė kokėn tėnde pėr tė zbatuar, ki kujdes se do tė dėmtojnė tė dyja
popullsitė. Mendimet tuaja dhe ata qė ju pasojnė janė krejtėsisht tė
padrejta. Ne kėtu kemi vendin tonė dhe kemi jetuar nė mėnyrė harmonike me
shqiptarėt."
Ēamėria ka ekzistuar ndėr shekuj
deri nė ditėt tona. Popullsia e kėsaj krahine, tėrėsisht shqiptare, iu
nėnshtrua njė genocidi tė paparė nga shovinizmi grek, e detyruan atė tė
braktiste vatrat e saj. Pėr tė qenė mė konkret pėr dhunėn e keqtrajtimet e
minoritetit shqiptar nė truallin grek, ju sjell njė shembull qė citohet nė
librin e historianit grek Jani Sharra, "Thesprotia ndėrmjet shekuj"
(fq. 65 - vol. III)
Ai thotė: "Akuzat, drejtuar
popullit shqiptar tė Ēamėrisė pėr bashkėpunimin me okupatorin, kanė qenė
supozime. Krejt ndryshe ėshtė e vėrteta. U gjendėn grekė, qė pėrfaqėsuan dhe
bashkėpunuan me armikun dhe dėshironin t'ju bashkonin fqinjėve pjesė tė
truallit tonė. U gjendėn grekė, qė bashkėpunuan me armikun pushtues dhe
vepruan ndaj vetė popullit grek, duke grabitur dhe shkretuar! Se mos nuk qenė
grekė, ata qė tradhtuan dhe spiunuan bashkatdhetarė tė tjerė! E ēuditshme e
qeverisė sė Metaksait ėshtė qė, nė vend qė tė shikohej rreziku, qė i kanosej
vendit, mobilizoi 1500 veta tė minoritetit shqiptar dhe pjesėn tjetėr e
internoi nėpėr ishuj. Mė keq ai toleroi keqbėrės grekė tė bėjnė plaēkitje,
dhunime, grabitje dhe akte tė tjera tė shėmtuara nė atė krahinė. Sot, pas dhjetėra
vjetėsh na shtrohet si detyrė nga historia tė mėnjanojmė mjegullėn, qė faktet
e pasluftės, qarqet e autoriteteve greke janė munduar t'i transformojnė, duke
fajėsuar tė pafajshmit dhe tė shfajėsojnė ato qarqe qė dhunuan truallin e
Ēamėrisė. Si rrjedhojė, kemi detyrė tė hedhim dritė tė fuqishme, duke zbuluar
realitetin e ngjarjeve, qė sollėn nė ballafaqim dy popullsitė e krahinės.
Shprehja profetike e njė intelektuali nga krahina e Igumenicės, tė quajtur
Kristo Pituli, duke parashikuar rrjedhėn e ngjarjeve, iu drejtua autoriteteve
qė tė mos t'i kundėrvihen shqiptarėve, sepse pasojat do tė ishin tė rėnda.
Duke iu drejtuar komandatit tė xhandėrmarisė, Vardhakullaqi, i thotė:
"Ato qė ke nė kokėn tėnde pėr tė zbatuar, ki kujdes se do tė dėmtojnė tė
dyja popullsitė. Mendimet tuaja dhe ata qė ju pasojnė janė krejtėsisht tė
padrejta. Ne kėtu kemi vendin tonė dhe kemi jetuar nė mėnyrė harmonike me
shqiptarėt." Dhuna e ushtruar ndaj popullit shqiptar tė Ēamėrisė e kalon
atė kufirin brenda kuadrit tė shtetit tė qytetėruar, siē pretendon Greqia.
Mjafton tė themi njė fakt konkret,
turma plaēkitėsish dhe banda terroristėsh tė pėrkėdhelur nga autoritetet u
sulėn si bisha tė tėrbuara ndaj popullit tė pafajshėm tė Ēamėrisė. Nė fshatrat
Kastri dhe Sulos familja e Rexhep Lilės, qė qėndroi nė shtėpinė e tij, u morr
nga kėto forca tė Zevrės dhe u ēua nė vendin e quajtur "Shkalla e
Manollės". Rexhepin dhe vėllanė e tij 14 vjeē e masakruan, ndėrsa djemtė
3-4 vjeē i therėn si bagėti, ndėrsa tė tre gratė qė i shoqėronin i dhunuan
shtazėrisht pėr tri ditė. Ato shtazė, qė bėnin pjesė nė bandat e Zevrės,
kryen kėto akte kanibaliste ndaj kėsaj familjeje tė pafajshme, e cila nuk
donte tė braktiste truallin e saj.
Njė akt i njėjtė ndaj fėmijės 7
vjeē, me emrin Ago Pronjo, u ther nė tė njėjtėn mėnyrė. Arkitektėt e kėtyre
akteve dhe e kėtij trajtimi i ka pėrpunuar e gjithė struktura shoviniste
greke dhe konkretisht qeveria fashiste e Metaksait, e vėnė nė praktikė nga
Napoleon Zevra. Ndaj kėtyre akteve, historianė pėrparimtarė grekė deklarojnė
se: "Nė ēdo kėnd tė vendit tonė ėshtė vula e turpit, nė tė cilėn
historia fsheh fytyrėn e saj nga turpi."
Tė gjitha kėto qė pėrmendėm mė
lart, e pėrsėris edhe njė herė, e imponuan popullsinė shqiptare tė Ēamėrisė
tė braktisė truallin e saj.
Ne nuk do tė heshtim para kėsaj
padrejtėsie tė paturpshme dhe do tė aktivizohemi fuqishėm, komform normave tė
bashkėsisė europiane dhe tė botės sė qytetėruar dhe tė informojmė opinionin
publik pėr egėrsinė e politikės sė forcave ultrashoviniste greke, qė
shkaktuan atė plagė tė dhimbshme popullsisė fisnike ēame. Ajo ēėshtje
ekziston dhe do tė ekzistojė deri nė zgjidhjen e saj tė plotė dhe tė drejtė.
Qarqet politike greke nuk kanė asnjė lloj force shkencore dhe politike tė
deformojnė historikisht kėtė tė drejtė. Ne do tė mbėshtetemi nė pėrkrahjen e
miqve tanė tė mėdhenj dhe tė sė drejtės, qė rrethon pėr tė gjetur njė
zgjidhje pėrfundimtare tė drejtė tė ēėshtjes sonė. Nėse flasim pėr akuza tė
padrejta, qė i drejtoheshin kėsaj popullsie, ju theksojmė se bandat e Zevrės,
qė nė mėnyrė kanibaleske kanė bėrė aktet e dhunės nė kėtė krahinė, kanė qenė
bashkėpunėtorė direkt me okupatorin, siē e dokumentojnė edhe aktet zyrtare,
qė i pėrgjigjen kėtij rrėfimi, qė ka rrjedhur nga bashkėpunimi me Armatėn
nr.21 Gjermane. ( Shiko
dėshmitė historike pėr Zervan nazist )
Problemi i shqiptarėve tė Ēamėrisė
ėshtė njė ēėshtje, qė kėrkon zgjidhje dhe kjo do tė marrė fund me bindje tė
plotė, sepse ėshtė njė e drejtė e padiskutueshme, ndonėse qarqet shoviniste
greke pretendojnė se kjo ėshtė ēėshtje e panjohur.
Lidhja Ēame, 05. 09. 2008
|