Shpalime historike


Lėvizja Kombėtare Shqiptare nė Kosovė dhe viset

tjera tė etnikumit shqiptar 1945 - 1999

 

·       Pas Luftės ēlirimtare nė Kosovė 1998-1999, politika vendore e ndėrtuar mbi bazėn e rezolutės 1244 dhe tė shumė rregulloreve tė UNMIK-ut, ka ngjallur njė frymė tė tjetėrsimit tė identitetit kombėtar shqiptarė nė Kosovė. Identiteti kosovar, tashmė i sanksionuar edhe me Kushtetutėn ahtisaariane tė  Kosovės, ka filluar tė sforcohet si identitet kombėtar, dhe nė kėtė drejtim duket se ėshtė vėnė nė shėrbim edhe ish -  klasa intelektuale shqiptare pro-jugosllave(qė dikur ishin ithtarė tė krijimit tė kombit jugosllavė), si dhe tė gjitha mediat e shkruara dhe ato elektronike, qė financohen e kontrollohen nga UNMIK-u dhe qeveria e Kosovės. Dihet mirėfilli, se: Kosova historikisht ka qenė krahinė e populluar me mbi 90 % shqiptarė, dhe si e tillė ajo nuk mund tė trajtohet ndryshe, e shkėputur nga areali historik i kombit shqiptar. Pėrpjekjet pėr tė ndėrtuar njė histori politike pėr Kosovėn „multietnike“, duke e tjetėrsuar Kosovėn historikisht shqiptare, janė nė kundėrshtim me zhvillimin normal tė kombit shqiptar nė Kosovėn shqiptare. Hasan Prishtina ka thėnė: „ Para sė gjithash, ruhuni nga mallkimi i historisė dhe mos e harroni atė kur tė jepni mendimin tuaj!“

 

     Shkruan: Sheradin BERISHA / 27. 04. 2008

 

      Pas Luftės sė Dytė Botėrore, Kosova dhe viset tjera shqiptare, (qė padrejtėsisht Fuqitė e Mėdha nė Konferencėn e Londrės 1912-1913, i ndanė nga trungu i Shtetit shqiptar tė  shpallur mė 28 Nėntor 1912 nė Vlorė ) jo vetėm qė u penguan pėr t“u bashkuar me amėn e saj  shqipėrinė, ashtu siē ishte vendosur nė konferencėn e Bujanit (31 dhjetor 1943 - 1 e 2 janar 1944), por ngjau edhe mė e keqja, kėto troje tė etnikumit shqiptar pasi u ripushtuan nga forcat ēetnike - partizane (1944-1945) u coptuan nė katėr copėza brenda republikave tė Jugosllavisė sė AVNOJ-it. Me kushtetutėn e janarit 1946 tė RFPJ-sė:

-       Kosova u definua si ēark autonom, nėn sovranitetin e Republikės sė Serbisė;

-       Presheva, Medvegja dhe Bujanoci ( Kosova Lindore) u shkėputėn nga tėrėsia etnike e Kosovės pėr tu futur brenda kufijėve tė Republikės sė Serbisė;

-       Trojet etnike shqiptare (nga Prespa-Struga e deri nė Kumanovė) ia bashkuan Republikės sė Maqedonisė, dhe

-       Trojet etnike tė “Malėsisė sė Madhe” iu bashkuan Malit tė Zi.

      Populli shqiptar ndonėse nuk u pajtua kurrė me kėtė ndarje bizare, pas LDB-sė u organizua nė forma tė ndryshme (legale e ilegale) pėr tė sendėrtuar aspiratėn e vet historike, ēlirimin e trojeve shqiptare qė mbetėn nėn sundimin jugosllavė(lexo-serbosllavė) dhe bashkimin e tyre me shtetin amė-Shqipėrinė. Lėvizjen Kombėtare Shqiptare nė Kosovė me viset tjera etnike shqiptare tė copėzuara tashmė nė tri republika sllave (Serbi, Mali i Zi, Maqedoni) gjatė viteve 1945-1999 e ka pėrshkuar disa faza tė organizimit pėr ēlirim.

 
        1. Faza e parė, e Lėvizjes kombėtare Shqiptare pėrfshinė periudhėn nga viti 1945 deri nė vitin 1948, dhe pėrkufizohet kryesisht me veprimtarinė e “Lėvizjes Nacional-Demokratike Shqiptare” (LNDSH).

      Drejtues tė LNDSH-sė ishin atdhetarėt:

-       Halim Spahija,

-       prof.Ymer Berisha,

-       Tahir Deda,

-       Marije Shllaku,

-       Gjon Sereēi,

-       At Bernard Llupi,

-       Kol Parubi

-       Adem Gllavica,

-       Ukė Sadiku,

-       Ndue Pėrlleshi,

-       kapiten Hysni Rudi,

-       Ajet Gėrguri,

-       Luan Gashi,

-       Emrush Miftari,

-       Sokol Dobroshi,

-       Ibrahim Fehmiu,

-       Qemal Skėnderi,

-       Halim Orana,

-       Sadik Tafarshiku,

-       Hamdi Berisha,

-       Prof.Ibrahim Kelmendi,

-       Hysen Tėrpeza,

-       Ejup Binaku,

-       Bedri Peani,

-       Ali Riza,

-       Sylė Zarbinca,

-       Ahmet Selaci,

-       Abdyl Dura,

-       Demė Ali Pozhari, e shumė tė tjerė.

 

        2. Faza e dytė, pėrfshinė periudhėn nė mes viteve 1948-1958 ku nė popull quhej si: „koha e Rankoviqit“. Brenda kėsaj periudhe organizimet ilegale - legale qenė tė shumėllojshme si: vazhdimėsia e veprimtarisė sė LNDSH-sė nga grupe tė ndryshme me emėrtime tjera, “informbyroistėt“, organizimi i grupimeve nga Sigurimi shqiptarė, kundėrshtimi i rekuizitave “otkupit“, kundėrshtimi i asimilimit tė shqiptarėve nė turq dhe luftimi i marrveshjes xhentelmene Tito-Qyprili 1953 pėr shpėrnguljen e shqiptarėve nė Turqi…,luftimi nė forma tė ndryshme i kolektivizimit etj.

      Pėrfaqėsues tė kėtyre grupimeve kombėtare ishin:

-       Xhavit Gafuri,

-       Hasan Jashari,

-       Shaban Dėrguti,

-       Hafėz Jakupi,

-       Bitėr Dehalla,

-       Sefer Elezkurtaj,

-       Hajdar Bytyqi,

-       Bie Vokshi,

-       Fetah Bogiqi,

-       Sami Peja,

-       Sali Kelmendi,

-       Konstandin Vasilaca,

-       Hajrullah Gorani,

-       Ramiz Osmani,

-       Xhemil Fluku,

-       Ramadan Rexha,

-       Ali Aliu,

-       Omer Qerkezi,

-       Sabit Kapiti,

-       Mehmet Gega,

-       Rexhep Abdullahu,

-       Nysret Nivokazi,

-       Emin Fazliu,

-       Njazi Maloku

-       Enver Dukagjini,

-       Adem Demaēi,

-       Muhamed Brovina,

-       Hidė Dobruna… etj


      3. Faza e tretė, pėrfshinte kohėn nė mes tė viteve 1958-1968 dhe kjo periudhė karaketrizohet me formimin e organizatave ilegale, tė cilat do tė artikullojnė koncepte tė reja politike e kombėtare.

-       Nė vitin 1958 atdhetari Metush Krasniqi formoi organizatėn: “Partia Revolucionare pėr Bashkimin e Tokave Shqiptare me Shtetin Amė“ (PRBTSHSHA);

-       Nė vitin 1960-61 atdhetarėt Kadri Halimi dhe Ali Aliu formuan organizatėn: “Komiteti Revolucionar pėr Bashkimin e Trojeve Shqiptare nė Jugosllavi-me Shqipėrinė“(KRBTSHJSH);

-        Nė vitin 1963-64 Simboli i qėndresės shqiptare Adem Demaēi formoi: “Lėvizjen Revolucionare pėr Bashkimin e Shqiptarėve“(LRBSH) dhe nė kuadėr tė saj kanė vepruar Komiteti i Prishtinės, i Pejės, dhe Komiteti  i Gjakovės…

-       Nė vitet 1964-68 veproi grupi i studentėve (sipas platformės sė LRBSH-sė) i drejtuar nga studenti Osman Dumoshi. Ky grup ishte organizatore e demonstratave tė 27 nėntorit 1968 nė Prishtinė, Besian, Pejė, Gjilan dhe nė Ferizaj

 

      4. Faza e katėrt, pėrfshinė periudhėn 1969-1981 dhe mund tė thuhet se ėshtė periudha e lulėzimit tė Lėvizjes ilegale nė Kosovė…

     Grupet ilegale mė tė mėdha qė e karakterizojnė kėtė periudhė janė:

-       Grupi Revolucionar i formuar nė vitin 1972 nga Kadri Osmani, Xhafer Shatri etj (K.Osmani fillimisht nė nėntor 1969 kishte organizuar shpėrndajen e njė pamfleti, me anė tė sė cilės ka manifestuar suksesin e demonstratave tė vitit 1968 dhe pėr kėtė veprim denohet me 10 muaj burg nga gjyqtari Tadej Rodiqi);

-       Grupi MLK 1976-78, pastaj OMLK 1978..., (si vazhduese tė „Grupit Revolucionar“ tė Kadri Osmanit), tė drejtuar nga Kadri Zeka, Mehmet Hajrizi, Hydajet Hyseni, Rexhep Mala etj (Nė prill tė vitit 1978 Kadri Zeka emigron nė Zvicėr),

-       „Lėvizja Nacional-Ēlirimtare e Kosovės“ (1975) i kryesuar nga Adem Demaēi dhe grupi i Adem Rukiqit;

-       Partia Komuniste Marksiste-Leniniste e Shqiptarėve nė Jugosllavi-PKMLSHJ (1976...)i drejtuar nga Avdullah Prapashtica;

-       Lėvizja Nacional-Ēlirimtare e Kosovės dhe tė Viseve tjetra Shqiptare nė Jugosllavi(LNĒKVSHJ(1978-shkurt 1982) tė drejtuar nga Metush Krasniqi, Jusuf Gėrvalla dhe Sabri Novosella. (Nė dhjetor 1979 Jusuf Gėrvalla emigron nė Germani, ndėrsa Sabri Novosella nė Turqi).

      Gjatė viteve 1980-81 nė Kosovė me programin e LNĒKVSHJ-sė sipas udhėzimeve tė Jusuf Gėrvallės ka vepruar Komiteti i Deēanit i drejtuar nga:

-       Ismail Haradinaj,
Hasan Ukėhaxhaj,
Jashar Salihu,
Xhavit Hoxha  etj dhe

-       Komiteti i Drenasit i drejtuar nga Bajram Gashi... etj.

      Pas luftės sė dytė botėrore nė shtetet perėndimore kanė vepruar disa grupime politike shqiptare antikomuniste, si: Legaliteti, Balli Kombėtar, Lidhja e tretė e Prizrenit, fraksione tė ndryshme brenda kėtyre grupimeve etj. Ndėrkaq nga viti 1977 nė Gjermani vepronte edhe Beslidhja Kombėtare Demokratike Shqiptare, e drejtuar nga Emin Fazlia qė veten e quante Emil Kastrioti, ndėrsa nė vitin 1978 u formua edhe Fronti i Kuq Popullor-FKP, i drejtuar nga Ibrahim Kelmendi i emigruar nga  viti 1976 nė Bochum tė Gjermanisė.


      5. Faza e pestė e Lėvizjes Kombėtare Shqiptare nė Kosovė dhe nė viset tjera shqiptare, fillon me demonstratat e pranverės sė vitit 1981 dhe pėrfundon nė vitin 1990, atėkohė kur fillon shpėrbėrja e jugosllavisė sė AVNOJ-it.
     - Bartėse e organizimeve ilegale ishte Lėvizja pėr Republikėn e Shqiptarėve nė Jugosllavi-LRSHJ, e cila u themelua me 17 shkurt 1982 pas shkrirjes sė tri organizatave ilegale:LNĒKVSHJ-OMLK-PKMLSHJ nė kėtė organizėm politik kombėtar.

     - Nė vitin 1986 LRSHJ merr emrin: Lėvizja Popullore pėr Republikėn e Kosovės dhe nė kuadėr tė saj vepruan njė sėrė grupimesh tė vogla me emėrtime tė ndryshme, tė cilat synonin me ēdo ēmim jetėsimin e Republikės sė Kosovės, si hap drejt realizimit tė Bashkimit Kombėtar. Madje nė kėtė kuadėr veronin Lėvizja me adresė dhe ajo pa adresė nė Perėndim.

      Pėrfaqėsues tė Lėvizjes Kombėtare ( ilegale) nė periudhėn 1981-1990 nė Kosovė dhe nė shtetet  perėndimore ishin:

-       Jusuf Gėrvalla,

-       Kadri Zeka,

-       Bardhosh Gėrvalla,

-       Hydajet Hyseni,

-       Jakup Krasniqi,

-       Mehmet Hajrizi,

-       Basri Musmurati

-       Gani Koci,

-       Bajram Kosumi,

-       Ali Lajēi,

-       Ahmet Haxhiu,

-       Arif  Seferi,

-       Shaban Muja,

-       Gani Krasniqi,

-       Nezir Myrtaj,

-       Fazli Veliu,

-       Ali Ahmeti,

-       Musa Xhaferi,

-       Mustafė Xhemajli,

-       Sabri Novosella,

-       Xhafer Durmishi,

-       Hasan Mala,

-       Kadri Abdullahu,

-       Hysen Gega,

-       Bajram Bahtiri,

-       Kastriot Haxhirexha,

-       Fehmi Lladrovci,

-       Sami Kurteshi,

-       Ismet Begolli,

-       Emrush Xhemajli,

-       Shaban Shala,

-       Halil Alidema,

-       Mr.Ukshin Hoti,
Mentor Kaēi,

-       Kadri Osmani,

-       Nuhi Berisha,

-       Regjep Mala,

-       Xhavit Haliti,

-       Xhafer Shatri,

-       Elmi Zeka,

-       Gafurr Adili,

-       Hasan Mala,

-       Agim Sylejmani,

-       Xhavit Haziri,

-       Saime Isufi –Bulja,

-       Abdullah Prapashtica,

-       Rexhep Maqedonci,

-       Meriman Braha,

-       Martin Ēuni,

-       Afrim Zhitia,

-       Fahri Fazliu,

-       Fadil Vata,

-       Zija Shemsiu,

-       Bislim Elshani,

-       Afrim Morina,

-       Sejdi Gega,

-       Bardhyl Mahmuti,

-       Ibrahim Kelmendi,

-       Bajrush Xhemajli,

-       Xhevat Bislimi,

-       Hajdin Abazi,

-       Fatmir Brajshori,

-       Emin Krasniqi,

-       Sejdi Veseli,

-       Adem Grabovci,

-       Enver Topalli,

-       Halit Naxhaku,

-       Gafurr Elshani,

-       Muhamet Kelmendi,

-       Tahir Hani,

-       Remzi Ademaj,

-       Pajazit Jashari,

-       Fadil Lepaja,

-       Januz Musliu,

-       Ramė Buja,

-       Ahmet Haxhiu,

-       Ibish Neziri,

-       Xhabir Morina,

-       Rafi Halili,

-       Ibrahim Shala,

-       Berat Luzha,

-       Ramadan Avdiu,

-       Xhemajli Berisha,

-       Xhemajl Fetahu,

-       Sherif Konjufca,

-       Bajram Ajeti,

-       Raif Ēela,

-       Avni Klinaku,

-       Valon Murati,

-       Shemsi Veseli,

-       Petrit Duraku,

-       Ahmet Isufi,

-       Beqir Beqa,

-       Bashkim Mazreku,

-       Behadin Allaqi,

-       Nysret Pllana,

-       Sadri Ramabaja,

-       Azem Syla,

-       Akile Dedinca,

-       Nesimi Elshani,

-       Ali Ajeti,

-       Gursel Sylejmani....etj


        6. Faza e gjashtė (1991-1999) ėshtė faza mė kulminante e Lėvizjes politiko-ushtarake nė Kosovė,… dhe nė historinė mė tė re tė kombit tonė, me tė drejt duhet tė cilėsohet si periudha e lavdishme e Ushtrisė Ēlirimtare tė Kosovės (UĒK-sė). Nė fillim tė viteve tė 90-ta pėrveē partive legale politike, si LDK, PPK, PSHDK, PLK etj, vepronin edhe disa oragnizata politike - Kombėtare ilegale, si: “Fronti Kombėtar” (1990-1991), “Lėvizja Kombėtare pėr Ēlrimin e Kosovės “ nga marsi 1993…dhe Lėvizja Popullore pėr Republikėn e Kosovės.

       Bazamenti i UĒK-sė ishte Lėvizja Popullore pėr Repubilkėn e Kosovės (LPRK) e cila vepronte fuqishėm nė Kosovė dhe nė shtetet perėndimore. Kjo organizatė, nė Mbledhjen e vetė tė katėrt tė Pėrgjithshme, qė u mbajt mė 28-29 korrik 1993, nė “Kodėr tė Trimave”, nė Prishtinė - u emėrtua shkurt si: Lėvizja Popullore e Kosovės ( LPK). Nė kėtė mbledhje, nė programin e LPK-sė u aprovua njėzėrit qėndrimi, se: lufta e armatosur do tė jetė qėllimi kryesor pėr ēlirimin e Kosovės me viset tjera etnike shqiptare (nė ish Jugosllavi) tė mbetura padrejtėsisht jashtė kufijve tė Shqipėrisė londineze. Epiqendra e UĒK-sė do tė bėhet grupi i armatosur nė Drenicė nė krye me Komandantin legjendar tė kėsaj ushtrie tė lavdishme Adem Jashari.

       - Nė vitet 1992-1994-1998, Zvicėr – Shqipėri – Kosovė: Kryesia e LPK-sė merr vendim pėr formimin e sektorėve tė veprimtarisė sė LPK-sė duke iu dhėnė autonomi tė madhe tė veprimit tė sektorėve tė veēantė:

 1. Sektorit tė organizimit politik, Fazli Veliu, Muhamet Kelmendi etj.;

 2. Sektori i Lidhėmbajtjes me veprmtarėt e LPK-sė, Emrush Xhemajli, Gafurr Elshani, Adem Grabovci e Rexhė Ibėrdema;

 3. Sektorit tė rėndėsisė sė veēantė, Xhavit Haliti, Ali Ahmeti, Azem Syla;

 4. Sektorit tė propagandės, redaksia e “Zėrit tė Kosovės”. Veprimtaria e kėtyre sektorėve koordinohej nė Kryesi tė LPK-sė dhe pėr punėn e pėrgjithshme raportohej edhe nė Kėshillin e Pėrgjithshėm.

      - Nė vitet 1993-1995: Pjesė tė Kėshillave tė LPK-sė nė Skėnderaj, Gllogoc (Drenas), Klinė, Ferizaj, Prishtinė, Podujevė (Besiana e sotme), Suharekė (Therandė), Prizren, Rahovec, Malishevė, Deēan, Gjakovė, Pejė, Gjilan, Kėrēovė, Tetovė, Shkup, Kumanovė, cila mė herėt e cila mė vonė, shndėrrohen nė njėsi tė para tė armatosura. Veprimtarėt mė tė njohur qė nga puna politike iu pėrkushtuan punės ushtarake ishin: Durmish Gashi, Halil Ēadraku, Selim Gashi, Xheladin Gashi, Sokol Bashota, Fatmir Limaj, Ragip Shala, Rexhep Selimi, Mujė Krasniqi, Isa Krasniqi, Asllan Pantina, Skender Rexhepi, Fadil Nimani, Rexhep Bislimi, Qerim Kelmendi, Adrian Krasniqi, Gursel Sylejmani, Beqir Limani, Xhemajl Jashari, Ismet Sylejmani, Shaqir Shaqiri, Jonuz Musliu, etj.

      - Mė 17. 11. 1994 nė Arau tė Zvicrės - u lėshua Komunikata e Parė ushtarake. Kryesia e LPK-sė, pas insistimit tė grupeve tė armatosura brenda vendit, merr vendim pėr fillimin e lėshimit tė komunikatave, nė tė cilat merret pėrsipėr autorėsia e tyre. Pas njė diskutimi tė pėrimtuar Kryesia, duke pasur parasyshė edhe propozimet e grupimeve ushtarake nė terren, mori vendim qė organizmi i ri ushtarak tė quhet “Ushtria Ēlirimtare e Kosovės”. Komunikata u vendos tė mbajė nr. 11. Nė kėtė Mbledhje merrnin pjesė: Fazli Veliu, Emrush Xehmajli, Ali Ahmeti, Xhavit Haliti, Gafurr Elshani.

      - Nė Mars - Prill 1998: Kryesia e LPK-sė qėndroi nė Shqipėri. Disa ditė punon nė lokalet e Shoqatės sė Shkrimtarėve tė Shqipėrisė dhe pastaj vendoset nė njė lokal nė afėrsi tė qendrės sė Tiranės. Nė kėtė kohė u morėn vendime tė rėndėsishme qė ndikuan nė rritjen e furnizimit tė UĒK-sė me armė, veshmbathje dhe barėra. Pėr kėtė qėllim u bėnė shumė takime me grupet e mobilizimit dhe ato logjistike tė furnizimit. Po nė kėtė kohė me vendimin e Kryesisė blehet sistemi i parė i telefonisė satelitore pėr nevojat e Ushtrisė Ēlirimtare tė Kosovės. Telefonat satelitor u shpėrndanė nė zonat aktive nė kėtė kohė.

      - Nė Prill, 1998: Mbahet Mbledhja e V-tė e Pėrgjithshme e Degės sė LPK-sė. Nė Kosovė tashmė ishte luftė dhe nuk kishte mundėsi tė mbahej mbledhje e gjerė. Nė mbledhjen e Degės u konfirmua pėrcaktimi i LPK-sė pėr luftėn e armatosur deri nė ēlirimin e vendit dhe fuqizimin e UĒK-sė. Pas mbledhjes dolėn organet e LPK-sė. Kryetar i Degės sė LPK-sė u zgjodh Bedri Islami.

     - Nė Shkurt - Maj - Qershor 1998: Me organizimin e LPK-sė, Kryesisė, sektorit tė veēant dhe sektorit tė lidhjembajtjes, por edhe individualisht iu bashkangjitėn UĒK-sė edhe njė pjesė e veprimtarėve tė LPK-sė me pėrvojė qė ishin nė diasporė, ndėr tė tjerė dhe emra tė njohur si: Ismet Jashari, Fehmi Lladrovci, Xhevė Krasniqi-Lladrovici, Ahmet Kaēiku, Agim Bajrami, Sejdi Sejdiu, Skender Ēeku, Xhemajl Fetahu,  Fatmir Limaj, Ramush Haradinaj, Sami Lushtaku, Shukri Buja, Nasim Haradinaj, Hashim Thaēi, Emrush Xhemajli, Gafurr Elshani, Abdyl Mushkolaj, Kadri Veseli,  Nazmi Brahimaj, Azem Syla, Adem Grabovci, Avdi Muja, Imri Ilazi, Sabri Kiēmari, Selim Krasniqi, Metush Zenuni, Agron Gėrvalla, Demir Demiri, Cenė Aliēkaj, Muharrem Dina, etj.

      - Pjesa tjetėr e LPK-sė qė mbeti nė diasporė dhe nė Shqipėri u bė mbėshtetja kryesore politike, diplomatike, financiare e logjistike pėr UĒK-nė nga jashtė territorit tė luftimeve: Fazli Veliu, Ali Ahmeti, Xhavit Haliti, Raif Gashi, Sejdi Gega, Refik Hamiti, Jashar Salihu, Bardhyl Mahmuti, Rexhė Ibėrdema, Sahit Krasniqi, Hasan Ukėhaxha, Murat Jashari, Shefit Xhaferi, Ibrahim Kelmendi, Xhavit Hoxha, Salih Bicku, Xhavit Bajraktari, Agush Buja, Musa Demiri, Halil Selimi, Ramiz Lladrovci, Gafurr Zendeli, Rexhep Halimi, Muharrem Elshani, Afrim Emini, Sahadete Zhitia, Selam Bajrami, Pleurat Sejdiu, Begzat Gashi etj. (Shkėputur nga historiku:”LPK-ja, 20 vjet veprimtari 1982-2002)

      - Mė 13 gusht 1998 Sh.P i Ushtrisė Ēlirimtare tė Kosovės pėrmes Deklaratės politikle nr. 7 bėnė publik se Jakup Krasniqi, Xhavit Haliti, Bardhyl Mahmuti, Hashim Thaēi, Faton Mehmetaj dhe Sokol Bashota janė pėrfaqėsuesit politikė tė UĒK-sė.

     LPK-ja pėrveē se ishte themeluese e Ushtrisė Ēlirimtare tė Kosovės, ajo u bė bazament i Ushtrisė Ēlirimtare  pėr Preshevė, Medvegj dhe Bujanoc – UĒPMB-sė nė Kosovėn Lindore, dhe i Ushtrisė Ēlirimtare Kombėtare - UĒK-sė nė viset etnike shqiptare nė Maqedoni, nė vitet 1999 – 2001.

(...)