Tenori Saimir Pirgu nė kulmin e karrierės operistike Sukses i padiskutueshėm i tenorit Saimir Pirgu nė Operėn e Zurichut Saimir
Pirgu mund tė quhet tashmė ambasadori mė i suksesshėm nė botė i Shqipėrisė. Shkruan: Edlira
Dedja - Zvicėr, 23. 09. 2009
I ardhur vetėm pėr njė ditė nga Parisi, ku interpretoi me sukses tė
madh operėn «Syrano de Bergerac»
nė krah tė Placido Domingos,
tenori i famshėm shqiptar, Saimir
Pirgu u duartrokit mė 30 maj 2009 me
ovacione nė Opernaus tė Zurich-ut,
duke interpretuar rolin e Dukės sė
Mantovės nė operėn Rigoletto tė G.Verdit, nė krah tė baritonit mė tė madh
tė epokės Leo Nucci dhe nėn
drejtimin e dirigjentit Nelo Fanti.
Tenori shqiptar Saimir Pirgu, mė i riu i gjeneratės sė tij qė ka mbrritur
majat e suksesit, po bėhet dita-ditės mė i dashur edhe pėr publikun zviceran.
Saimir Pirgu mund tė quhet tashmė ambasadori mė i suksesshėm nė botė
i Shqipėrisė. Pikėrisht mė 6 shkurt
2009, ai u duartrokit me ovacione rreth 20 minuta nė skenėn e Tonhalles sė St.Gallenit nė Zvicėr,
ku morri pjesė nė koncertin humanitar Das
Beste aus Oper und ballet, kushtuar fėmijėve shqiptarė nė nevojė,
organizuar nga pianistja shqiptare
Edlira Dedja, fondacioni Bedri
Dedja dhe organizata ndėrkombėtare e fėmijėve Kiwanis international. Pas triumfit tė dy muajve mė parė me Traviatėn nė operėn e Lozanės dhe Rigoleton nė operėn e Zyrihut,
pjesėmarrja e Saimir Pirgut nė kėtė koncert bamirėsie, i dha njė rėndėsi tė
veēantė kėtij evenimenti pėrpara publikut zviceran. Tenori i ri shqiptar erdhi tė marrė
pjesė nė kėtė koncert me modestinė mė tė madhe, vetėm njė ditė pėrpara
recitalit mė tė rėndėsishėm tė jetės sė tij nė Ankona, mė 8 shkurt 2009, ku ai do tė ishte laureat i ēmimit
ndėrkombėtar Franco Corelli. Ky
xhest qytetarie i dha edhe njė tjetėr ēmim mė tė lartė kėtij artisti tė
pėrmasave tė mėdha, i cili e vuri humanizmin e tij nė plan tė parė. Qė prej
asaj dite, ai ėshtė njė nga emrat mė tė dashur pėr publikun zviceran, qė e
ndjek me shumė interes suksesin e Saimir Pirgut nė skenat ndėrkombėtare. Ke kėnduar nėn drejtimin e bagetės sė Abbado-s qė nė moshėn 22
vjeēare e deri pėrpara disa javėsh, pas suksesit tė madh qė pate me
Requiem-in e Mozartit.
Sigurisht, kjo ėshtė njė rekord nė jetėn e njė tenori. Ēfarė kujton nga bashkėpunimi i parė me tė? Abbado ka shumė miq
tė besuar qė e kėshillojnė pėr kėngėtarėt qė do tė dėgjojė nėpėr audicione.
Dikush i foli pėr mua e ai kėrkoi tė mė dėgjojė. Mbrrita njė orė me vonesė
pėr faj tė aeroplanit dhe kur nisa tė kėndoj, ma ndėrpreu arien pėrgjysėm. Mė
tha se kisha njė zė tė bukur dhe se isha i pėrshtatshėm pėr tė interpretuar
personazhin e kavalierit shqiptar. Atėherė, as qė e imagjinoja se si mund tė
ishte Abbado, por as qė e kisha ėndėrruar ndonjėherė se mund ta nisja
karrierėn pikėrisht me tė. Mė pėrpara kisha punuar me dirigjentė tė tjerė,
por nuk ishte e njėjta gjė. Claudio Abbado e dinte qė banoja nė Bolzano e qė
kisha fituar konkursin Caruso nė Milano dhe Tito Schipa nė Lecce. Po
ashtu, zėri im e kishte bėrė tė besonte tek unė. Kėshtu, ai pati durimin tė
mė mėsonte. Ishte parashikues e besoi tek unė, ashtu si edhe Alberto Zedda nė
Pesaro. Megjithatė, edhe pas kėtyre sukseseve, jam i bindur se mė duhet ende
kohė dhe shumė punė pėr tė arritur pjekurinė time artistike. Kjo do tė thotė qė duhet tė studiosh ende shumė? Unė nuk punoj me
orė tė zgjatura me zėrin, mbasi mė duhet edhe tė shplodhem. Pas njė ēfaqeje,
qė shpesh vazhdon me njė festė, ditėn e nesėrme mė duhet tė fle shumė. Pėr
ata qė kėndojnė opera do tė thotė tė njohin shkencėn e tė qėnit muzikant, tė
njohin akustikėn, teknikėn e pėrdorimit tė zėrit, cilėsinė e tingullit. Por
duhet tė njohin edhe higjenėn e punės, pra duhet tė dijnė qė zėri duhet tė
shlodhet, mbasi kordat vokale janė si muskujt. Mbas njė ēfaqeje ėshtė e
nevojshme tė heshtėsh por edhe ta zbresėsh nivelin e adrenalines sė trupit. E
njėjta gjė qė ndodh edhe me njė futbollist. Ēfarė
diference ėshtė midis tė kėnduarit tė njė opere lirike dhe njė koncerti me
arie operash? Nė recitalin e 8 shkurtit 2009 nė Ankona, pas marrjes sė ēmimit
Corelli, ju jeni kthyer edhe katėr herė tė tjera nė skenė me kėrkesė tė
publikut. Nė mos gaboj, nė repertorin e asaj mbrėmje ishte programi mė i
njohur operistik, duke filluar nga Per la gloria di adorarvi, Unaura
amorosa, Fuor dal mar, Una furtiva lagrima, Ella mi fu rapita, Parmi
veder le lagrime, Pourquoi me réveiller", La mia letizia infondere,
È la solita storia del pastore, etj. Ėshtė e vėrtetė.
Nuk ka dyshim qė ėshtė shumė mė e vėshtirė tė kėndosh nė njė koncert se sa tė
luash njė rol nė opera. Mbasi janė ariet ato qė pėrbėjnė momentet mė tė
rėndėsishme e mė kulminante tė njė opere, qė kėrkojnė impenjimin mė tė madh
tė solistit. Nė njė opera, emocionet shpėrndahen gjatė tėrė veprės, nė njė
kohė qė nė njė recital, pjesa e vėshtirė ėshtė gjatė gjithė kohės e
koncentruar. Tek ēdo arie ka njė raport tė ngushtė midis rrezikut dhe
sadisfaksionit. Nė njė koncert tė tillė si ky qė pėrmėndėt mė lart, duhet tė
zgjedhėsh arie qė nga Mozarti e Donizetti, pėr tė kaluar mė pas tek Verdi e
te Puccini. E tė gjithė kėta kompozitorė kanė njė stil tė veēantė e po ashtu
edhe njė teknikė tė pėrdorimit tė vokalit me diferencė nga njėri-tjetri. Edhe
pse teknika vokale nuk ka ndryshuar qė nga fillimet e shekullit tė 19 e deri
mė sot, mund tė them se sot ėshtė krijuar njė mėnyrė tjetėr pėr ta dėgjuar e
pėlqyer atė. Pra, ashtu si stilet, evolojnė edhe shijet e dėgjuesve. Duke mbrritur kėtė sukses tė jashtėzakonshėm nė njė moshė kaq
tė re, ēfarė ju ka mbetur nė kujtesė nga hapat e parė ? A ju duan tė gjithė,
apo ka edhe nga ata qė ju kanė zili pėr kėtė karrierė marramendėse? Mbas vajtjes time
nė Itali nė vitin 2001, jo mė shumė se pas njė viti nisa tė fitoj konkurset e
para. Vitin e parė kam nisur tė punoj si pjatalarės nė njė restorant, nė
mėnyrė qė tė vazhdoja studimet e tė siguroja mjetet e jetesės. Ambjenti
muzikor i qytetit tė Bolzanos mė ndihmoi shumė, por atij qė i detyrohem mė sė
shumti pėr karrierėn e deritanishme, ėshtė profesori im, Vito Maria Brunetti.
Ėshtė pikėrisht ai qė mė dha bazėn e drejtė tė teknikės vokale dhe mė mėsoi
artin e vėrtetė tė tė kėnduarit. Ka shumė nga ata qė ende se besojnė
suksesin tim nė njė moshė kaq tė re. Por ka edhe shumė nga ata qė mė
shkruajnė vazhdimisht, mė urojnė, mė shfaqin admirimin apo komentojnė sukseset
e mia. Ka mjaft qė mė ndjekin nėpėr shfaqe tė ndryshme e kėrkojnė tė dinė mė
shumė pėr programin tim nė tė ardhmen. E mė vjen mirė qė njė pjesė e madhe e
kėyre fansave, nėse mund ti quaj kėshtu, janė shqiptarė. Por qėllon edhe
ndonjė prej tyre, tek-tuk, qė nė mėnyrė anonime hedh baltė mbi kėto suksese.
Gjėra tė tilla nuk mė shqetėsojnė, mbasi karriera e artistit i njeh edhe kėto
dallgė. E rėndėsishme ėshtė qė prapa kėtyre komenteve denigruese tė mos
fshihet emri i ndonjė artisti tjetėr, pasi ndjenja tė tilla do ta pengonin tė
ecte pėrpara. Nė njė nga
shkrimet pėr ju jashtė Shqipėrisė ju kanė cilėsur si pasardhėsin e Pavarotit
tė madh. Ēfarė mendoni pėr kėtė afirmim tuajin? Shpesh herė mediat
e teprojnė me tė tilla gjėra. Por duhet kuptuar se nuk ėshtė gjithnjė publiku
ai qė i jep vlerėsimet, por janė shtėpitė diskografike ato qė e
«shtyjnė » disi karrierėn e njė
tė riu si unė pėr tu quajtur mė pas nga tė tjerėt «njė Pavarot i ri». Unė e
quaj tė gabueshme tė kėrkosh gjithmonė ti veshėsh dikujt petkun e
trashėgimisė sė njė kėngėtari tė famshėm. Kjo gjė lidhet vetėm me talentin.
Por njerėzit, nė fakt, ndiejnė nevojėn gjithnjė tė tė identifikojnė me njė
leader. Publiku i rrit kėrkesat dita-ditės e kėshtu, shpesh kushtėzohemi nga
faktorė estetikė dhe jo kulturorė edhe nė botėn e lirikės. Edhe njė
pyetje tė fundit pėr lexuesin shqiptar. A ėshtė i dashuruar Saimir
Pirgu ? Kuptimi i kėsaj
pyetje mund tė interpretohet shumė gjėrė dhe unė mendoj se njė artist nuk
mund tė konceptohet i tillė pa qėnė i dashuruar, pėrjetėsisht i dashuruar.
Ndjenja e sė bukurės tek ai ėshtė shumėdimensionale, ashtu si edhe faktorėt e
shumtė qė e lidhin me tė.
Pyetja
ėshtė, a ka nje vajzė nė jetėn e Saimir Pirgut? Ju doni qė unė tė
dal nė emra tė pėrveēėm? Lexuesi tėrhiqet gjithnjė nga misteri dhe unė kam
ndėrmėnd ti respektoj shijet e tij. Mbase njė temė e tillė mund tė zgjerohej
nė tė ardhmen nė njė intervistė tjetėr, kur tė flitej mė pak pėr muzikėn e mė
shumė pėr jetėn private tė Saimir Pirgut, e cila nuk do tė ndryshonte aspak
nga ajo e bashkėmoshatarėve tė tij.
|